Menselijke knuffels & mensonterende omstandigheden

Zondagmorgen 23 oktober zijn wij voor het eerst naar het albinocentrum gegaan. De groep voor ons heeft hier veel tijd doorgebracht (ze hebben onder andere ervoor gezorgd dat alle bedden voorzien zijn van een klamboe) en heeft ons verteld dat het erg indrukwekkend is om naar het centrum te gaan. Hun advies was om eerst te wennen in Kabanga, het ziekenhuis en de omgeving, voordat we naar het centrum zouden gaan, omdat de situatie hier heel schrijnend is. Door deze woorden waren wij voorbereid op een heftige morgen, wat het uiteindelijk ook is geworden.

De vorige avond kwamen wij per toeval de voormalige directeur tegen van de school (Issa), die naast het albinocentrum zit en waar de albinokinderen ook les krijgen. Wij vragen of we langs mogen komen en dit is geen enkel probleem. We maken een afspraak voor de volgende dag.
Als we het centrum binnen komen, zien we gelijk heel veel kinderen. We worden door Issa ontvangen en hij licht ons eerst in over de situatie waarin de albinokinderen verkeren. Hier weten wij al veel van af, maar we leren ook nieuwe dingen van hem. Albino’s hebben het in een groot deel van Afrika niet makkelijk. In landen als Tanzania, Malawi en Senegal geloven zogenaamde Witch doctors (heksen dokters) namelijk dat albino’s wonderlijke krachten bezitten. De ledematen van albino’s brengen volgens hun geloof geluk en beschermen tegen allerlei ziektes. Dit heeft tot gevolg dat veel albino’s worden verminkt of vermoord. Daarnaast geloven mensen dat een albinokind ongeluk brengt. Dit doet ouders van albinokinderen vaak besluiten om hun kinderen naar een albinocentrum te brengen. Soms worden kinderen ter bescherming naar een centrum gebracht. Om de albino’s te beschermen tegen de Witch doctors, zijn op verschillende plekken in Tanzania albinocentra gebouwd, waaronder in Kabanga. 1 Op de 1400 mensen in Tanzania is albino, terwijl dit in Nederland 1 op de 20.000 is. Waarom in Tanzania albinisme vaker voorkomt, is niet bekend. In het centrum in Kabanga, wat ongeveer zo groot is als een voetbalveld en omheind is met hoge muren die met glasscherven zijn bedekt, wonen ongeveer 106 albino’s en 150 gehandicapte (zowel fysiek als mentaal) kinderen. De poorten worden ’s avonds en ’s nachts bewaakt door gewapende bewakers. Dit is om te voorkomen dat er mensen in en uit het centrum gaan. De albino’s mogen het centrum namelijk alleen onder bewaking verlaten. Wanneer ze ontsnappen, worden ze net zo lang gezocht tot ze weer terug in het centrum zijn. De gehandicapte kinderen mogen het centrum wel verlaten en kunnen in de vakanties ook naar huis, omdat het voor hun niet gevaarlijk is buiten de muren van het centrum. Naast dat er op de albino’s gejaagd wordt, hebben zij het sowieso niet makkelijk in een land als Tanzania. Albino’s maken namelijk geen pigment aan, waardoor ze een hele lichte huid en lichtblond haar hebben. Doordat ze geen pigment hebben (en dus niet beschermd worden tegen de schadelijke effecten van zonlicht), krijgen veel albino’s op jonge leeftijd huidkanker, wat bij veel kinderen ook te zien is.

Wanneer we uit het kantoor van Issa het centrum verder inlopen, wordt gelijk duidelijk hoe erg de kinderen hier liefde missen. Het grootste deel van de kinderen ziet hun ouders niet en krijgt nooit bezoek. Wanneer je het centrum binnen loopt, hangen er binnen een paar seconden 10 paar plakkerige handjes aan je armen. Na een bezoek aan het albinocentrum zijn al onze (menselijke) knuffels op. Van alle liefde en kinderen word je aan de ene kant ontzettend vrolijk, maar als je beseft wat voor leven deze doelgroep leidt komt het toch echt wel binnen. Tijdens onze rondleiding door het centrum, ruiken we vrijwel continu de geur van urine. De slaapzalen van de kinderen bestaan uit bedden, met daarboven gelukkig nog steeds de klamboes. Maar, op de bedden ligt een vies matras (vaak zonder beddengoed) en lang niet ieder kind heeft een bed voor zichzelf. Ook in de slaapzalen ruikt het heel erg naar urine, omdat natuurlijk niet ieder kind zindelijk is en ze ’s nachts wel eens in bed plassen, waar dan ook anderen in liggen. We zijn er achter gekomen dat er niemand is die op de kinderen let. Er zijn wel een aantal moeders in het centrum (die hier met hun albinokind wonen of die zelf albino zijn) die op de kinderen letten, maar zij kunnen natuurlijk niet iedereen in het oog houden. De kinderen moeten, hoe jong ook, zelf hun was doen en zelf er om denken dat ze eten en drinken (gelukkig worden er wel een soort van maaltijden voor de kinderen gemaakt). Gaby en Mannielle (de twee Physician Assistants die wij als ‘post’ ontvangen hebben) troffen een meisje van 2 jaar die het broekje van haar broertje en zichzelf aan het wassen was. Wanneer een kind ziek is, wordt dit door zijn/haar vriendjes of de docent van de basisschool opgemerkt. De docent gaat dan aan het einde van de schooldag kijken wat er met het kind aan de hand is. Tijdens onze bezoeken aan het centrum heb ik ontelbaar veel snotneuzen gezien.
Daarnaast hebben de kinderen vrijwel niets wat echt van hun is, waar alleen zij van kunnen genieten, omdat het van hun persoonlijk is. Hun kleren bewaren ze in de klamboe boven hun bed, maar vaak hebben ze maar 1 setje, wat in veel gevallen gescheurd is. Dit zorgt ervoor dat hun lijfjes niet goed bedekt zijn en ze nog meer kans hebben op huidkanker. De meeste kinderen hebben gelukkig wel een hoed om hun hoofdjes te beschermen, maar deze willen ze vaak niet dragen of zijn ze kwijt geraakt. Ook draagt vrijwel geen enkel kind een onderbroek.
We zijn deze zondag niet in de toiletgebouwen en doucheruimtes geweest, maar hebben hiervan wel foto’s gezien. Deze gebouwen zijn gewoon mensonterend. De gehandicapte kinderen, waarvan een deel in een rolstoel zit, moeten maar zorgen dat ze naar de wc kunnen komen (wat een gat in de grond is). Een van de Fathers (de mannelijke nonnen) heeft een soort opstapje gemaakt, zodat deze kinderen ook naar de wc kunnen, maar deze wordt vaak weg gehaald door de andere kinderen, zodat ze geen mogelijkheid hebben om fatsoenlijk hun behoefte te doen.

Zondag hebben we voornamelijk met de kinderen gespeeld. Gaby heeft ballonnen meegenomen, die al snel gesignaleerd worden en waar iedereen blij mee aan het spelen gaat. Hierdoor valt het ons op dat er helemaal geen speelgoed is voor de albinokinderen, terwijl ze hun hele leven, dag en nacht in het albinocentrum verblijven. Daarom zijn Gaby en Mannielle al een middag met de kinderen gaan voetballen en heb ik al een springtouw zitten vlechten van waslijndraad. In Kasulu hebben Erwin en ik een heel lang touw gekocht, zodat er ook een lang springtouw beschikbaar is. Terwijl ik druk aan het spelen ben met een albinokindje wat de hele tijd al achter mij aanloopt, komt er een doof meisje naast mij staan. Ik kijk in een paar lege ogen, die geen enkele sprankeling laten zien. Zulke kinderogen heb ik nog nooit gezien. Ik besluit na een tijdje om haar ook eens op te tillen en met haar door de zaal te gaan draven (ik ben tenslotte paard). Ze vindt het geweldig, ze schatert van het lachen en ik vind eindelijk de lichtjes in haar ogen die ik zo miste. Tijdens het spelen met de albinokinderen komen we in contact met twee Spaanse vrouwen, die nu in Duitsland wonen. Samen hebben zij de stichting ‘Kabanga Stars’ opgericht, die geld inzamelt voor het albinocentrum in Kabanga. Gaby en Mannielle hebben, in samenwerking met de 2 Spanjaarden, al een hele lijst opgesteld met tekortkomingen in het centrum.

De volgende dag zijn we gelijk weer naar het centrum gegaan, omdat we uitgenodigd zijn door het hoofd van Kabanga Stars, om met de kinderen te gaan kleuren. Dit is een hele geschikte activiteit, omdat alle kinderen hieraan mee kunnen doen en iedereen geniet volop (inclusief wij). Met de grootste zorg worden de kleurplaten, in de vorm van sterren, ingekleurd, wat uiteindelijk voor hele mooie kleurplatenslingers zorgt. Ik houd een fotoshoot met allemaal kinderen, die super graag op de foto willen. Daarnaast knuffel ik weer heel veel en zwier ik allemaal kinderen heen en weer door de lucht. Na deze twee dagen in het centrum heb ik gewoon spierpijn in mijn armen, omdat ik zo vaak voor paard/pakezel heb gespeeld.

Morgenochtend vertrekken we vroeg richting Mwanza, om een bezoek te brengen aan de Serengeti en Ngorongoro (twee safariparken). Hierover vertel ik natuurlijk meer in mijn volgende blog!